Tảo Mộ Là Gì? Thời Gian Tảo Mộ Ngày Tết Năm 2024

Tảo mộ là một phong tục truyền thống của người Việt Nam ta. Đây là dịp để con cháu thể hiện lòng hiếu thảo, biết ơn đối với ông bà tổ tiên và với những người đã khuất. Vậy tảo mộ là gì? Ngày tảo mộ là ngày bao nhiêu? Cùng HomeStory tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!

Phong tục tảo mộ ngày tết là gì?

Đi tảo mộ cuối năm là một phong tục truyền thống của người dân các nước Đông Á, bao gồm Trung Quốc, Việt Nam, Hàn Quốc, và Nhật Bản. Tại Việt Nam, tảo mộ là việc thăm viếng và dọn dẹp mộ phần của tổ tiên hoặc người thân đã khuất vào những dịp nhất định trong năm, đặc biệt là vào các dịp lễ quan trọng như Tết Nguyên đán hoặc lễ Thanh Minh.

Trong nghi lễ này, người thân trong gia đình sẽ tới nghĩa trang nơi các tổ tiên được an táng để lau dọn, cắt tỉa cỏ dại, dọn rác và trang trí mộ với hoa, cây cảnh. Họ thường chuẩn bị các lễ vật để cúng như đồ ăn, thức uống hay các đồ vật làm bằng giấy (tiền vàng, nhà cửa, xe hơi,…) như là cách để tưởng nhớ, bày tỏ lòng kính trọng đối ông bà tổ tiên.

Ý nghĩa của tục tảo mộ ngày Tết

Việc tảo mộ mang nhiều ý nghĩa quan trọng trong văn hóa Đông Á. Đối với người Việt Nam là dịp để con cháu thể hiện sự kính trọng, biết ơn đối với tổ tiên, người thân đã khuất. Đây cũng là dịp con cháu tụ họp trước phần mộ tổ tiên để nghe kể về cội nguồn của mình, cùng ôn lại những kỷ niệm xưa và mời ông bà, người thân cùng về ăn Tết với gia đình.

Tảo mộ không chỉ là một cách để tưởng nhớ người đã mất mà còn là một phần của niềm tin vào sự liên kết giữa người sống và người chết, cũng như sự tiếp nối giữa các thế hệ trong gia đình. Phong tục này phản ánh đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của người Việt Nam và giáo dục con cháu giữ gìn và phát huy giá trị truyền thống của dân tộc.

Ngày tảo mộ là ngày bao nhiêu?

Theo truyền thống thì ngày tảo mộ thường được thực hiện sau ngày cúng ông Công ông Táo (tức sau ngày 23 tháng Chạp) đến chiều ngày 30 Tết hoặc ngày 29 Tết nếu là tháng thiếu. Do vậy, ngày tảo mộ trước tết sẽ rơi vào ngày 23 tháng Chạp đến ngày 30 Tết.

Ngoài ra, tảo mộ còn được thực hiện vào ngày lễ Tết Thanh Minh. Trong lịch âm, lễ Thanh Minh thường diễn ra vào khoảng ngày 4 hoặc 5 tháng 3 âm lịch hàng năm, tùy theo từng năm. Lễ Thanh Minh là một phong tục truyền thống ở nhiều nước Đông Á, như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản và Việt Nam, nơi mà việc tưởng nhớ người đã khuất được coi trọng.

Các công việc cần làm khi đi tảo mộ

Các công việc cần làm khi đi tảo mộ bao gồm:

• Cỏ dại, rác rưởi và cáu bẩn sẽ khiến cho phần mộ trở nên bẩn thỉu, ảnh hưởng đến sự thanh tịnh của nơi an nghỉ của ông bà tổ tiên. Vậy nên việc dọn dẹp cỏ dại, rác rưởi và lau chùi phần mộ là công việc đầu tiền và quan trọng nhất khi đi tảo mộ.
• Tùy vào điều kiện của mỗi gia đình mà lễ vật có thể chuẩn bị đơn giản hoặc cầu kỳ. Thường lễ vật sẽ là hương, hoa, trầu cau, gạo, rượu,…
• Sau khi dọn dẹp sạch sẽ phần mộ và chuẩn bị xong lễ vật. Con cháu sẽ thắp hương, khấn vái đọc văn tế để mời ông bà tổ tiên về ăn Tết cùng gia đình.
• Tu sửa lại phần mộ bị hư hỏng và có thể trồng thêm cây hoa, cây cảnh xung quanh để làm đẹp thêm phần mộ tổ tiên.

Chuẩn bị lễ vật cho lễ tảo mộ

Các lễ vật chuẩn bị thường bao gồm:

• 3 bó nhang, hương
• 4 đĩa tiền vàng, vàng mã
• 3 quả cau, 3 lá trầu
• 2 bao thuốc và 2 túi trà
• 2 cốc nến
• 5 chén rượu và 500ml rượu, 10 lon bia
• 1 bó hoa tươi
• 2 chai nước
• Gà luộc, chân giò

Tùy vào hoàn cảnh của gia đình mà có có thể làm chuẩn bị lễ vật chay hoặc lễ vật mặn, đơn giản hoặc cầu kỳ.

Bài văn khấn cúng tảo mộ ngày Tết

Dựa theo truyền thống giàu của người Việt, lễ tảo mộ thường bao gồm việc đọc văn khấn, một phần không thể thiếu mang đậm nét văn hóa tâm linh. Dưới đây là một bài văn khấn mẫu dành cho lễ cúng tảo mộ, hy vọng sẽ giúp bạn thể hiện lòng thành và sự kính trọng đối với tổ tiên.

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)

Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

Con lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ, chư vị Tôn Thần.

Con lạy Ngũ phương Ngũ thổ Long mạch Tôn Thần, Tiên sư Tiên hiền, Thánh đế Thánh Vương.

Kính lạy hương linh tổ tiên và các vong linh tiền bối trong gia đình.

Chúng con là: (Họ và tên của người đại diện và các thành viên trong gia đình).

Nhân dịp ngày Tết Nguyên Đán (tên năm), chúng con đến (tên nghĩa trang hoặc nơi an táng) để bày tỏ lòng thành kính tới ông bà tổ tiên.

Hôm nay là ngày (ngày/tháng/năm), chúng con kính dâng lên các cụ: Hương, hoa, lễ vật gồm (kể tên các lễ vật như trái cây, bánh kẹo, tiền vàng mã,…) nhằm bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc và tưởng nhớ công lao to lớn của các cụ đối với dòng họ và gia đình chúng con.

Chúng con cầu xin các cụ phù hộ độ trì, ban cho gia đình chúng con sức khỏe, bình an, hạnh phúc và thành đạt trong năm mới. Cầu mong các cụ giúp chúng con luôn gìn giữ được truyền thống tốt đẹp của gia đình, sống hòa thuận, yêu thương lẫn nhau.

Chúng con xin được kính lễ và thành tâm nguyện cầu.

Kính xin các cụ chứng giám.

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)

(Kết thúc bài khấn, gia chủ vái 3 vái rồi thắp hương, sau đó hạ lễ)

Những lưu ý khi tảo mộ ngày Tết năm 2024

Khi đi lễ tảo mộ ngày Tết cần lưu ý những điều sau:

• Trang phục nên phản ánh sự tôn trọng và lịch sự, vì thế tránh mặc quần áo quá hở hang hoặc xuề xòa. Quần áo gọn gàng, màu sắc phù hợp và kín đáo để thể hiện sự tôn kính đối với người đã khuất.
• Khi làm lễ, quan trọng nhất là giữ một thái độ nghiêm túc và thành kính, tránh mọi hành vi đùa cợt hay gây ồn ào. Thái độ và hành động của mỗi người tại lễ tảo mộ phản ánh sâu sắc tình cảm và sự tôn trọng mà họ dành cho người đã khuất.
• Khi hóa vàng nên gọi tên người đã mất để họ có thể nhận những vật phẩm này. Điều này không chỉ giúp linh hồn của người quá cố cảm nhận được tình cảm và sự quan tâm, mà còn là cách để gợi nhớ và tưởng niệm về những kỷ niệm đẹp đã qua.
• Sau nghi lễ, những bụi bẩn, khí độc và năng lượng tiêu cực có thể bám vào người. Do đó, bạn nên ngâm mình trong bồn tắm để có thể loại bỏ hoàn toàn bụi bẩn khí độc trong người.
• Nên đi vào buổi sáng hoặc chiều khi thời tiết mát mẻ, tránh nắng gắt của buổi trưa. Điều này không chỉ tốt cho sức khỏe của những người tham gia mà còn tạo điều kiện thuận lợi để nghi lễ diễn ra một cách trang nghiêm và yên bình.